Een mooie titel, een fraai kaft, een veelbelovend thema en een interessante samenvatting op de achterflap. Dat waren voor mij genoeg redenen Zacht riten van Marja Pruis te kopen. In het verhaal komt inderdaad een aantal zaken aan de orde: een doodzieke collega, een vriend die wordt beschuldigd van plagiaat, een overleden broer en een innerlijk conflict. Toch krijgt de hoofdpersoon Guusje voor mij geen gezicht. Het is net alsof ik haar niet leer kennen. En dat maakt dat het boek op mij weinig indruk maakt.

Josie, een veertigjarige ex-tandarts, is klaar met het burgerlijke leven met z'n cupcakepartys en lycra buitensportkleding. Daarom vertrekt ze - zonder iemand op de hoogte te brengen - met haar twee jonge kinderen in een gammele camper naar Alaska. Hier verwacht ze vrij en zuiver te kunnen leven, maar dat loopt natuurlijk heel anders. Gaandeweg de reis biedt Josie niet alleen het hoofd aan allerlei bizarre gebeurtenissen, maar komt ze ook haar eigen demonen tegen. Helden van de grens van Dave Eggers is een echte roadmovie. Ik heb het met veel plezier gelezen: het ene moment is het hilarisch, het andere moment lijkt alles gedoemd te mislukken.

In De greppel voert Herman Koch de burgemeester van Amsterdam op in de persoon van Robert Walter. Een arrogant persoon die neerkijkt op bijna iedereen. Iemand die alleen maar in z'n hoofd zit en nauwelijks emoties lijkt te voelen. Totdat hij vermoedt dat zijn vrouw vreemdgaat met de wethouder en z'n vader vertelt dat hij uit het leven wil stappen. Dan dreigt deze stabiele burgervader de grip te verliezen en verstrikt te raken in z'n eigen angsten. In eerste instantie irriteerde mij de hoofdpersoon vanwege zijn zelfingenomenheid, later verbaasde ik me dat iemand puur vanuit de ratio kan leven. Op het laatst voelde ik compassie met deze man en ontdekte ik de kwetsbaarheid achter het stoere masker. Een mooi boek.

De bekeerlinge is een historische roman met twee lagen. Er is het verhaal van de blonde vikingvrouw uit Rouen die eind 11e eeuw vlucht met haar joodse geliefde. In de tweede laag treedt de schrijver Stefan Hertmans in de voetsporen van de vrouw en stelt zich voor hoe de wereld er in de middeleeuwen uit heeft gezien. Wat mij het meeste raakt in het verhaal is de ontreddering van de vrouw door het verlies van haar naam, haar geliefden en haar god. Het niet meer weten wie ze is, leidt tot een noodlottig einde. Ik vind De bekeerlinge een heftig en tragisch verhaal dat omgekeerde parallellen vertoont met de huidige vluchtelingenstroom.

Soms vind je een pareltje. Zo'n verhaal dat je in één ruk uitleest. Zaterdagmiddag van Bert Wagendorp is zo'n pareltje. Voor je het weet, heb je het boekje van 80 pagina's al uit. Wat ik zo mooi vindt aan deze vertelling, is de preciese, zintuigelijke specifieke beschrijving waardoor ik het allemaal voor me zie. Van de oude, zwarte Gazelle herenfiets tot de terrazzovloer in de gang van de school. In weinig woorden vat Wagendorp de thematiek van het vervangen van een gestorven kind. Maar ook van verwachtingen van ouders en van kinderen die denken schuld te kunnen inlossen. De subtiele illustraties van het boekje ondersteunen deze vertelling en maken het geheel tot een bijzonder aangename belevenis.

Lieneke Dijkzeul schrijft spannende psychologische thrillers waarin je begrip krijgt voor de dader. Haar laatste boek is in mijn optiek geen thriller, maar een aanklacht tegen de dagelijkse praktijk in verpleeghuizen. Dagen van schaamte is een grimmig en somber verhaal dat de spanning en sprankeling mist die ik van Lieneke Dijkzeul gewend ben. Bovendien maken de vreemde perspectiefwisselingen het tot een rommelig geheel. Mijn advies aan haar is om in haar volgende boek inspecteur Paul Vegter weer een rol te geven.

Ieder verhaal heeft ook een andere kant. En dat geldt zeker voor de liefdesgeschiedenis van het beroemde dichtersechtpaar Sylvia Plath en Ted Hughes. Terwijl vrijwel alle auteurs het verhaal over dit echtpaar schrijven vanuit het gezichtspunt van de bijna heiligverklaarde vrouw, kiest Connie Palmen voor het perspectief van de verguisde man. Of het waar is? We zullen het nooit weten. Ik heb veel bewondering voor de manier waarop Connie Palmen de geschiedenis van dit echtpaar reconstrueert en zich verplaatst in de persoon van Hughes. Het kost even tijd om in het boek te komen, maar daarna kun je je urenlang laten meevoeren in dit prachtige verhaal. Jij zegt het is een aanrader.

Een ontroerend mooi boek over pedofilie. Is dat mogelijk? Ja zeker! Dat de auteur Inge Schilperoord werkt als forensich psycholoog bij het Pieter Baan Centrum, maakt de geloofwaardigheid van dit verhaal sterk. In Muidhond leren we Jonathan kennen. Een man die, nadat hij door gebrek aan bewijs is vrijgesproken, weer bij zijn oude moeder intrekt. We lezen over zijn worsteling om goed te leven. Om een ander, beter mens te worden. En zien dat het leven vaak niet maakbaar is, maar wreed en beklemmend. De constante dreiging die voelbaar is, maakt dat ik het boek nauwelijks weg kon leggen. En uiteindelijk begrip kon hebben voor deze dader.

Eén van de grote thema’s in de literatuur is de zoektocht naar onze plek in het leven. De plek waar we thuis horen. Dörte Hanse verwoordt deze zoektocht in Het oude land: een verhaal van vier generaties vrouwen en een eeuwenoude boerderij. Boven de poort van de boerderij staat als een motto: DIT HUUS IS MIEN UN DOCH NIECH MIEN. Met veel empathie beschrijft Dörte Hanse het leven van gevluchte en beschadigde mensen op het platteland. Een leven waarin mensen omzien naar elkaar zonder grote woorden te gebruiken. Wat ik erg mooi vind, zijn de korte zinnen in het Platduits. Alleen door ze hardop te zeggen, begrijp ik wat er staat. Het herinnert mij aan het dialect van mijn geboortestreek Westerwolde.

Twee mannen die van kinds af aan van elkaar houden, maar dat voor zichzelf en de buitenwereld niet willen weten. Beide leven ze een keurig hetero bestaan: de een als wijninkoper in Italië, getrouwd en twee kinderen; de andere als universitair docent in Londen, getrouwd en een stiefdochter. Ze houden van hun vrouwen en voelen tegelijkertijd die onmogelijke liefde voor elkaar. Die dubbelheid, de schaamte en het schuldgevoel maken dat ze niet voluit kunnen leven. Dat ze voortdurend op zoek zijn naar hun identiteit. Als ze uiteindelijk voor hun anders zijn willen gaan, slaat het noodlot toe. Schittering is een aangrijpend verhaal. Geschreven in de dromerige stijl van Margaret Mazzantini blijft het nog lang om me heen hangen. Een heel bijzonder boek.

Na het lezen van De Uitweer zag ik de schrijfster bij Jeroen van Kan in VPRO boeken. Pas toen besefte ik dat dit aangrijpende boek geen fictie is, maar de openhartige memoires van een jonge vrouw die in Londen verslaafd raakt aan alcohol. Na haar opname in een afkickkliniek probeert zij op de Orkney-eilanden ten noorden van Schotland weer te gaan leven. Hier op haar geboortegrond, ervaart ze de louterende werking van de natuur en het sociale leven op het platteland. Wat ik heel knap vind, is dat Amy Liptrot voortdurende de polariteiten laat zien: stad versus platteland, online versus face tot face, technologie versus ambacht. Toch trapt ze niet in de valkuil om het één te verheffen boven het andere. Ze laat de complexiteit van het leven zien en daarin is ze in mijn ogen bijzonder goed geslaagd.

Als fan van de boeken van Marcel Möring ben ik verrast met dit nieuwe boek als vervolg op Dis en Louteringsberg. Net als de vorige boeken speelt Eden zich deels af in de omgeving van Assen. Zelfs mijn woonplaats Coevorden komt er in voor, hoewel niet met naam genoemd. Ik ben verrukt over zijn personages: een dolende jood in de Middeleeuwen en een psychiater in de huidige tijd met als overeenkomst het steeds weer voortgejaagd worden, niet wetend waar naar toe. Een beetje ongeloofwaardig is hoe Marcel Möring uiteindelijk de beide verhaallijnen aan elkaar verbindt. Scherpzinnig zijn de vele verwijzigingen in de tekst naar oude geschriften en thema’s zoals tijd. Dit boek daagt mij uit: de complexe opzet maakt dat ik moeite moet doen de rode draad vast te houden. Ik geniet van de grote verhaallijnen en de kleine verhalen in de verhalen. De toevoegingen zoals historische onderbouwingen en aantekeningen maken het voor mij nodeloos ingewikkeld.

Meestal ben ik enthousiast over de boeken die het panel van DWDD aanraadt. En wie houdt van een enigszins complexe en spannende whodunnit, kan met Boek der spiegels goed uit de voeten. De strakke opbouw met drie hoofdpersonen die ieder op hun manier proberen te ontdekken wie de vooraanstaande hogleraar Joseph Wieder heeft vermoord, is knap uitgewerkt. Toch valt het boek mij tegen omdat ik de personages onvoldoende leer kennen en hun motieven niet echt kan vatten. Het blijft te vaag om me echt te raken.    

Een klein leven van Hanya Yanagihara is voor mij één van de meest aangrijpende boeken van het afgelopen jaar. Het is een gruwelsprookje over onherstelbaar leed door misbruik, geweld en automutilatie. Het verhaal begint kabbelend over vier studievrienden in New York op de rand van het volwassen leven. Jonge mannen vol dromen en ambities die ze ook grotendeels gaan waarmaken. Langzamerhand zien we wie de echte hoofdpersoon is en via flashbacks ontdekken we brokstukken van zijn smartelijk verleden. Wat mij zo raakt in dit boek is dat het verdriet van de hoofdpersoon naast de onvoorwaardelijke liefde van zijn vrienden staat. Het ene heft het andere niet op en brengt het ook niet in evenwicht. Het is er allebei: licht en donker.

Bert Wagendorp sluit met Masser Brock perfect aan bij onze tijdgeest. Een tijd waarin de grens tussen meningen en feiten steeds meer vervaagt en Trump z'n alternatieve feiten introduceert. Master Brock worstelt als columnist bij een grote kwaliteitskrant met nieuwe vormen van waarheidsvinding. Helemaal op het moment dat zijn zus - als spindoctor van de premier - een geheel andere waarheid creëert dan die Masser ontrafelt. Hoe verhouden ze zich dan tot elkaar als  familie en als professionals? Een wervelend verhaal waarin tot mijn plezier in de laatste hoofdstukken Ventoux ook nog even om de hoek komt kijken.

Een bekend thema in historische romans: meisje raakt verliefd op jongen die niet voldoet aan de eisen van haar ouders. Ze vluchten, er zijn obstakels en uiteindelijk krijgen ze elkaar. Met deze simpele beschrijving doe ik Ginevra van Simone van der Vlugt tekort. De auteur heeft duidelijk onderzoek gedaan naar het dagelijks leven, de religie en de pest in het middeleeuwse Florence. De beschrijving van de stad is zo zintuigelijke specifiek dat ik het gevoel krijg er rond de te lopen en de weg te weten. Het verhaal heeft een goede spanningsboog en geloofwaardige personages. Ik heb dit liefdesverhaal dat gebaseerd is op een oude Italiaanse legende met plezier gelezen.

Ter wereld gekomen van Margaret Mazzantini is het meest aangrijpende boek dat ik deze zomer heb gelezen. Geen boek om 's avonds nog een uurtje te lezen voor het slapen gaan, maar wel een boek om je helemaal in te verliezen. Een verhaal over grote thema's als liefde, moederschap, vriendschap, oorlog en dood. Over mensen die worstelen met hun bestaan, hun diepste verlangens en hun bestemming. Een indrukwekkend verhaal dat zich gaandeweg ontrafelt en waarbij de gruwelijke gevolgen van de oorlog in Bosnië-Hercegovina een centrale rol spelen. Tegelijkertijd is het een meeslepend verhaal, een pageturner vol verrassende wendingen. Dit boek blijft nog lange tijd om me heen.

Huisje, boompje, beest speelt zich af in een Vinexwijk met gesettelde veertigers. Gelukkige gezinnen met leuke kinderen en aangeharkte tuinen. Alles keurig volgens de algemeen geldende norm. Totdat Rob in de wijk komt wonen. Waarom kiest deze alleenstaande,  knappe fotograaf voor een eengezinswoning in een kinderrijke buurt? Genadeloos beschrijft Roos Schlikker welke mechanismes in werking treden als angst en obsessie de overhand krijgen. De humoristische, luchtige toon lijkt in tegenstelling tot het zware onderwerp pedofilie. Juist dat maakt dat het boek schuurt, dat het de laag van fatsoen afpelt tot het bot. Ik vind het razendknap geschreven!  

In De zoon van de verhalenverteller vertelt Pierre Jarawan over Samir die opgroeit op in een Duitse stad als kind van Libanese ouders. Zijn vader vertelt verhalen over Abu Yoessef. Langzamerhand takelt de vader af, sluit zich af voor het gezin en verdwijnt spoorloos. Samir is geobsedeerd door de geschiedenis van zijn vader en gaat als volwassen man naar Beiroet. Daar zoekt hij zijn vader, het geheim van de familie en zijn land van herkomst. Het boek geeft veel informatie over Libanon, maar voldoet niet aan mijn verwachting van veel verhalen. Het einde is wat knullig en ongeloofwaardig. Mijn conclusie: de opzet van het verwoestend effect van een familiegeheim is mooi, maar het drama is weinig voelbaar.